Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2015

TΑ ΝΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ


του Ορέστη Κολοκούρη 
υπ. βουλευτή στην Α Πειραιά στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ
Σιάτλ, Γένοβα, Κοινωνικά Φόρουμ, Ταχρίρ, Αγανακτισμένοι, Occupy Wall Street! Ονόματα γνώριμα που συμβολίζουν μια δεκαπενταετία αναζωπύρωσης των κοινωνικών κινημάτων. Είναι οι μεγάλοι σταθμοί στους οποίους επένδυσε τόσο η νέα αριστερά, όσο και ο οικολογικός και ελευθεριακός χώρος, μέσα από την πολυχρωμία και τη συλλογική δράση.

Οι κοινωνικοί επιστήμονες έχουν «βαπτίσει» τα γεγονότα αυτά με το γενικό τίτλο “νέα” νέα κοινωνικά κινήματα, σε αντιδιαστολή με τα “νέα κοινωνικά κινήματα” (οικολογικό, εναλλακτικό, φεμινιστικό, φοιτητικό) που αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του 1970 και τα “παλαιά” εργατικά, κομμουνιστικά, σοσιαλιστικά. Τα αιτήματα για βιωσιμότητα τότε ή για αποανάπτυξη σήμερα, για άμεση δημοκρατία τότε και σήμερα, για ανατροπή του καπιταλισμού, του μαζικού πολιτισμού και της παγκοσμιοποίησης, επανέρχονται και χιλιάδες νέοι, ακτιβιστές, εργαζόμενοι, άνεργοι, μετανάστες κλπ. ενώνουν τη φωνή τους γύρω από αυτά.

Στην Ελλάδα τα κινήματα αυτά παρουσιάζουν τις δικές τους ιδιομορφίες. Επί της ουσίας ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα του ελληνικού πολιτικού συστήματος είναι ότι το σύνολο του κομματικού συστήματος δεν έχει καμιά δομική σχέση με τα νέα κοινωνικά κινήματα. Παραδοσιακά υπήρχαν το κέντρο και η δεξιά που σε διαφορετικές χρονικές περιόδους ανακύκλωναν το πολιτικό κατεστημένο. Το κομουνιστικό κόμμα το οποίο προέκυψε αρχικά από τα σπλάχνα του εργατικού κινήματος, καθώς και το σύνολο των αριστερών κομμάτων που δημιουργήθηκαν έκτοτε, ως προϊόντα διασπάσεων και ενοποιήσεων, ποτέ δεν κατανόησαν τις κεντρικές έννοιες των νέων κοινωνικών κινημάτων όπως η οριζόντια δομή, η άμεση δημοκρατία και η κριτική στο μαζικό πολιτισμό και την ανάπτυξη.  
Κατά συνέπεια κάθε «επεισόδιο» αυτών των κινηματικών φαινομένων γίνεται αντιληπτό από τα κόμματα της αριστεράς, ως μια ευκαιρία να αποκτήσουν ακροατήριο, αλλά και μια ευκαιρία επιδερμικής ανανέωσης, πάντοτε όμως  πάνω στα ίδια μοτίβα.

Από την άλλη πλευρά, ο οικολογικός χώρος (οικολόγοι εναλλακτικοί και οικολόγοι πράσινοι),  ο οποίος διατηρεί μια δομική σχέση με τα νέα κοινωνικά κινήματα, δεν έχει σταθερή πορεία, ενώ τμήμα του τείνει να αφομοιωθεί από το πολιτικό και οικονομικό σύστημα, εγκαταλείποντας τις ριζοσπαστικές ρίζες του.

Το κίνημα των πλατειών του 2011 ήταν το τελευταίο μαζικό πανελλαδικό κοινωνικό κίνημα στην Ελλάδα, το οποίο οδήγησε στη δημιουργία ενός πραγματικού κεφαλαίου συλλογικοτήτων διαμαρτυρίας και κοινωνικού πειραματισμού. Ένα τέτοιο κίνημα στην Ισπανία οδήγησε στην ανατροπή των συσχετισμών και γέννησε το δικό του πολιτικό φαινόμενο το «Podemos». Στην Ελλάδα, το κοινωνικό αυτό κεφάλαιο παραμένει εκτός πολιτικής ή τουλάχιστον δεν συμμετέχει ως συγκροτημένος χώρος.
Σήμερα η αριστερά βρίσκεται στο κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου, ευνοημένη από την καταστροφική πολιτική των μνημονίων.  Παρά τα τεράστια βήματα που έχουν γίνει στο προγραμματικό επίπεδο ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί μια εξουσιαστική σχέση με τα νέα κοινωνικά κινήματα, και παραμένει σε σημαντικό  βαθμό, στον κορμό του ξένος προς τα αιτήματα τους.

Θέλουμε και ελπίζουμε σε μια ριζική αλλαγή των πολιτικών επιλογών και προτεραιοτήτων που μπορεί να φέρει μια κυβέρνηση της αριστεράς. Ταυτόχρονα όμως, θεωρούμε απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτών των επιλογών, τη σύγκλιση των δυνάμεων της ριζοσπαστικής οικολογίας με τη ριζοσπαστική-εναλλακτική αριστερά, ως έναν υπολογίσιμο πόλο στο μελλοντικό κυβερνητικό σχήμα. 

Βιογραφικό σημείωμα για τον Ορέστη Κολοκούρη 
εδώ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου